مزه ی لیوان قهوه ای که ما آن را مینوشیم برآیندی از تک تک مراحل آماده‌سازی آن است. این مراحل با انتخاب دانه ی مناسب قهوه یا انتخاب ترکیبی مناسب از دانه های قهوه آغاز می‌شود. قهوه ی ما از این دانه های رست شده بدست می‌آید، دانه هایی از گیاه قهوه که ابتدا در مناطق نیمه حاره ای آسیا و آفریقا پیدا می‌شد اما الان در نقاط مرکزی و جنوبی آمریکا نیز پرورش داده می‌شود. وقتی که دانه های این گیاه را برداشت می‌کنیم در ابتدا اغلب سبز و خاکستری هستند و اینگونه صادر می‌شوند اما با روست کردن آن رنگ آن تغییر می‌کند.
اگر بخواهیم به توضیح دادن این دانه ها شروع کنیم باید بگوییم که دانه های قهوه بر اساس سایز، شکل، رنگ و مزه متفاوت می‌شوند و تنوع فراوانی می‌گیرند اما دانه هایی که در سرتاسر دنیا بیشتر استفاده می‌شوند عربیکا و روبوستا هستند. واقعیت این است که دانه های قهوه در طعم و عطر رنج زیادی دارند و دانه های خاصی در سرتاسر دنیا پیدا می‌شود و حتما ارزش امتحان را دارند اما بقیه دانه ها معمولا کمیاب تر هستند و تولید آن ها به حدی زیاد نیست که در سرتاسر دنیا پخش شوند و استفاده ای عمده از آن ها شود. ما در این مقاله بیشتر به دانه های عربیکا و روبوستا می‌پردازیم اما در مورد دو دانه ی قهوه ی محبوب دیگر یعنی لیبریکا و اکسلسا نیز توضیحانی به شما می‌دهیم.
قهوه ی عربیکا:
با دانه های گیاه قهوه ی عربیکا شروع می‌کنیم که با اختلاف رتبه ی اول را در دانه های قهوه در سرتاسر دنیا در استفاده و محبوبیت دارد. دانه ی عربیکا احتمال اولین نوع قهوه است که توسط انسان ها شناخته شده است. این دانه ها برآمده از زمین های مرتفع اتیوپی هستند و اسم آن ها از زمانی بدست می‌آید که این دانه ها دریای سرخ را رد کرده و به یمن امروزی یا قسمت های جنوبی عربستان سفر کردند و نام عربیکا را به خود گرفتند. محبوبیت این دانه چه در اتیوپی چه در کشور های عرب به این خاطر بود که ساعت کار کردن آنها را افزیش می‌داد.
گیاه قهوه ی عربیکا پرورش سخت تری دارد و کاشت آن سخت تر است از این رو قیمت بیشتری دارد. همچنین این قهوه می‌تواند در ارتفاع های کم نیز رشد کند اما بهترین این دانه در زمین های مرتفع بدست می‌آید. دانه های عربیکا مزه ای ملایم دارند، مزه ای ملایم، طعمی پیچیده و عدم تلخی واضح. به چشم قهوه نوش ها این دانه می‌تواند با سبک بودن و یک ذره جذئی شیرینی توصیح شود انگار که مزه ای نهفته در همان کوه هایی که از آن برخواست کرده را حس می‌کنید. اسیدی بودن آن ها ملایم است، تلخی آن کم و معمولا با کلد برو کردن میتوانید مزه و شیرینی نهفته ی آن را تیست کنید.
قهوه ی روبوستا:
در جایگاه بعدی دانه های قهوه ی روبوستا را داریم که با عربیکا هردو 98 درصد بازار قهوه را اشغال کرده‌اند. این دانه شروعی در مناطق جنوب صحرای بزرگ آفریقا دارد و در حال حاضر در بیشتر در آفریقا و اندونزی کاشت می‌شود. این دانه محبوبیت زیادی برای ترکیب و مخلوط های قهوه دارد به این منظور که اگر بخواهند برای درست کردن یک فنجان قهوه از چند نوع دانه استفاده کنند دانه ی روبوستا در صدر گزینه های این ترکیب قرار می‌گیرد. این دانه قیمت کمتری نسبت به عربیکا دارد که این موضوع نیست این دانه را برای روستر های قهوه دوست داشتنی تر می‌کند.
دانه های این گیاه نسبت به عربیکا بزرگ تر است و می‌توانند در ارتفاع های کمتر رشد کنند همچنین مستعد جذب بیماری کمتری هستند. دانه های روبوستا برای رشد کامل و آماده ی برداشت شدن تقریبا 2 تا 3 سال زمان نیاز دارند که بسیار کمتر از 7 سال زمان مورد نیاز عربیکا است و تمام این دلایل باعث محبوبیت این دانه در میان کشاورزان می‌شود.
مزه ی روبوستا معمولا تندتر و ناملایم است و تلخی بیشتری دارد. عطر قوی تر و تخت تری دارد. در مزه ی آن ذره ای سوختگی و مزه ای زمینی احساس می‌کنید. اما همه ی این ها بسته به کیفیت دانه و نوع روست آن دارد. برای مثال امکان دارد شما قهوه ی روبوستایی تهیه کنید که تلخی کمتر داشته باشد و مزه ی ملایم تری داشته باشد. در ادامه این دانه کافئین بیشتری دارد و اسیدی بودن آن مقدار بیشتری از دانه های عربیکا است.
قهوه ی لیبریکا:
این دانه برخواسته از مناطق میانی و غربی آفریقا به خصوص کشور لیبریا است که این مسئله اسم آن را توضیح می‌دهد. عطر این دانه مقداری گزنده و خوش طعم است که عطر گل نیز در آن احساس می‌شود. همچنین در آن یک مزه ی دودی احساس می‌کنید که ارزش آن را بسیار بالا می‌برد. این نژاد معمولا در ترکیب های قهوه استفاده می‌شود تا به آن پیچیدگی خاصی اضافه کند.
این دانه معمولا محبوبیت صفر یا صدی ای دارد بدین صورت که اگر شما آن را امتحان کنید یا عاشق آن می‌شوید یا اصلا خوشتان نمی‌آید. مزه ی این قهوه معمولا کمی متفاوت و چوبی و طعم آجیلی ای دارند همچنین یک گزنده بودن کوچکی در ته مزه ی آن است. در آخر نیز این دانه کافئینی از عربیکا بیشتر اما از روبوستا کمتر دارد.
قهوه ی اکسلسا:
با وجود اینکه این دانه را هم خانواده با لیبریکا می‌دانند اما نسبت به لیبریکا بسیار کمیاب تر است. طعم بسیار خاصی دارد و طرفداران سرسخت قهوه معمولا بسیار به دنبال آن میروند تا عجایب آن را کشف کنند. همانند لیبریکا در ترکیب های خاص این دانه را برای عمق دادن به مزه و پیچیدگی طعم اضافه می‌کنند. اگر بخواهیم طعم این دانه را توصیف کنیم اگر روست متوسط و روست روشن داشته باشد مزه ای میوه ای به خصوص میوه های توتی همراه با طعمی چوبی و پاپ کورنی خواهد داشت و هر چقدر روست آن تیره تر شود مزه ی آن خامه ای تر و شکلاتی تر می‌شود.
در آخر میکس قهوه ها برای دستیابی به بهترین نتیجه یکی از نکات مهم در کافی شاپ است. شما میتوانید انواع مختلف دانه ی روبوستا را با انواع مختلف دانه های عربیکا ترکیب کنید یا از یک دانه نوع مختلفی را ترکیب کنید تا نتیجه مورد نظر را بدست بیاورید. همچنین بلند یا ترکیب های آماده ای هست که میتوانید از آن ها استفاده کنید. و با این کار این قهوه ها می‌توانند مکمل هم باشند و هر کدام طعم به خصوص خود را به فنجان هدیه دهند و فنجان بهتری آماده ی تحویل شود.
البته ترکیب انواع قهوه و رست و بلند کردن آن ها در کافی شاپ برای ایجاد طعمی منحصر به فرد کاریست تخصصی که در مقالات آینده به آن خواهیم پرداخت.
